เครื่องพิมพ์บาร์โค้ด (Barcode Printer) คือ สิ่งอำนวยความสะดวกหลักๆ ที่สำคัญมากสำหรับธุรกิจที่มีสินค้าจำนวนมากหรือหลากหลายประเภท ซึ่งตัวเครื่องพิมพ์จะต้องต่อพ่วงกับคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะหรือโน๊ตบุ๊ค เพื่อออกแบบและสั่งพิมพ์บาร์โค้ดออกจากเครื่อง
เครื่องพิมพ์บาร์โค้ดโดยทั่วไปจะพิมพ์กับสติ๊กเกอร์บาร์โค้ด หรือป้ายTag ทั้งนี้เครื่องพิมพ์บาร์โค้ดไม่ได้พิมพ์ได้แค่บาร์โค้ดอย่างเดียว ยังสามารถพิมพ์ชื่อสินค้า ราคาสินค้า รวมไปถึงรายละเอียดของสินค้านั้น ๆ ขึ้นอยู่กับการออกแบบของผู้ใช้อีกด้วย หลัก ๆ เครื่องพิมพ์บาร์โค้ดจะถูกแบ่งเป็น 2 ระบบ นั่นคือ แบบThermal Transfer กับแบบ Direct Thermal
เครื่องพิมพ์บาร์โค้ด แบบหัวพิมพ์ความร้อน เป็น เครื่องพิมพ์บาร์โค้ด ที่จัดอยู่ในประเภทเครื่องพิมพ์ที่ไม่อาศัยการกระแทก (Non-impact Printer) เหมือนเครื่องพิมพ์หัวเข็ม แต่อาศัยอุณหภูมิความร้อนที่หัวพิมพ์ และถ่ายโอนความร้อนจากหัวพิมพ์ลงบนริบบอน ที่มีความไวในการรับความร้อน
เพื่อหลอมละลายหมึกให้ติดลงบนฉลาก หรือถ่ายโอนความร้อนจากหัวพิมพ์โดยไม่ผ่านริบบ้อน ลงบนกระดาษที่มีเคมีในการรับความร้อน เหมือนกระดาษแฟ๊กซ์ และแปลงเป็นภาพ โดยแปลงจากระดับอุณหภูมิลงไปยังหน้ากระดาษ ที่ใส่ไว้ในเครื่องพิมพ์ ถ้าอุณหภูมิสูงจะทึบมากหรือดำมาก
เครื่องพิมพ์บาร์โค้ด แบบถ่ายโอนความร้อนนี้เป็นที่นิยมใช้ในการพิมพ์บาร์โค้ด พิมพ์ฉลาก ป้ายราคา ตั๋วต่างๆ หรือวัสดุที่ทำมาเป็นพิเศษเพื่อใช้เฉพาะงานพิมพ์ลักษณะนี้ โดยสามารถพิมพ์ได้ทั้ง บาร์โค้ด 1 มิติ และบาร์โค้ด 2 มิติ , ข้อความ และภาพ เครื่องพิมพ์บาร์โค้ดมีหลายขนาด อาจแยกได้ตามขนาดของเครื่อง คือ เครื่องพิมพ์ขนาดเล็กตั้งโต๊ะ (Desktop Printer) และ เครื่องพิมพ์ขนาดใหญ่สำหรับงานอุตสาหกรรม (Industrial Printer) และ เครื่องพิมพ์บาร์โค้ดแบบพกพา (Mobile Printer) สำหรับงานที่ต้องการความคล่องตัวพกพาไปพิมพ์ ณ จุดที่ต้องการได้สะดวก
แบบถ่ายโอนความร้อนผ่านริบบ้อน ( Thermal Transfer Printer)
เครื่องพิมพ์บาร์โค้ด ประเภทนี้จะมีริบบ้อนเป็นตัวกลางระหว่างหัวพิมพ์ที่เป็นตัวส่งผ่านความร้อนและวัสดุที่นำมาพิมพ์ โดยหัวพิมพ์จะส่งผ่านความร้อนไปบนริบบ้อน เพื่อให้หมึกแว๊กซ์ที่ติดอยู่บนฟิล์มอีกด้านหนึ่งของริบบ้อนหลอมติดกับวัสดุดังกล่าว โดยริบบ้อนที่ใข้จะต้องเป็นริบบ้อนที่มีความไวในการรับความร้อนและถ่ายเป็นภาพที่แปลจากระดับอุณหภูมิลงบนผิวหน้าของวัสดุเท่านั้น ซึ่งมักจะมีปัญหาเรื่องการขูดขีด ซึ่งสามารถแก้ปัญหาโดยการใช้ริบบ้อนที่ผสม Resin เข้าไปในตัวเนื้อริบบ้อนเพื่อความคงทนของงานพิมพ์ ริบบ้อนที่ใช้ในการพิมพ์แบบนี้ไม่สามารถนำกลับมาใช้งานใหม่ได้และการพิมพ์ผ่านริบบ้อนนี้จะได้งานพิมพ์เพียงสีเดียวขึ้นอยู่กับสีริบบ้อนที่ใช้และการเปลี่ยนริบบ้อนแต่ละครั้งควรจะทำความสะอาดหัวพิมพ์ด้วยแอลกอฮอล์ก่อนเพื่อหัวพิมพ์จะได้ใข้งานได้นานขึ้น
งานพิมพ์ที่ใช้การพิมพ์แบบถ่ายโอนความร้อนผ่านริบบ้อนนี้นิยมใช้ในคลังสินค้าทั่วไป การเลือกซื้อ- เครื่องพิมพ์บาร์โค้ด แบบถ่ายโอนความร้อนผ่านริบบอนนี้ ราคาเครื่องจะแพงกว่า เครื่องพิมพ์บาร์โค้ด แบบถ่ายโอนความร้อนโดยตรง แต่ตัวเครื่องแบบนี้จะสามารถพิมพ์ฉลากได้ทั้ง 2 ระบบ คือ แบบใช้ริบบ้อน และแบบไม่ใช้ริบบ้อน
แบบถ่ายโอนความร้อนโดยตรง ( Direct Thermal Printer)
เครื่องพิมพ์บาร์โค้ดประเภทนี้จะถ่ายโอนความร้อนจากหัวพิมพ์สัมผัสกับกระดาษที่มีเคมีในการรับความร้อนโดยตรงและทำปฏิกิริยากับเคมีในกระดาษทำให้เกิดภาพ โดยไม่ต้องอาศัยริบบ้อน การถ่ายโอนความร้อนลักษณะนี้จะเป็นลักษณะเดียวกับการถ่ายโอนความร้อนลงบนกระดาษแฟ๊กซ์ของเครื่อง Fax กระดาษความร้อนที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบัน งานพิมพ์ที่ใช้การพิมพ์แบบถ่ายโอนความร้อนโดยตรงด้วยเครื่องพิมพ์บาร์โค้ดนี้ จะมีอายุการใช้งานสั้น ไม่ทนต่อแสง และอุณภูมิสูง เมื่อทิ้งไว้เป็นระยะเวลานาน ข้อมูลที่พิมพ์ออกมาจะจางไปเรื่อยๆ จนไม่สามารถอ่านบาร์โค้ด หรือข้อความบนตัวฉลากได้ เช่น งานพิมพ์ตั๋ว ใบเสร็จชั่วคราว หรือคูปอง บัตรจอดรถ เป็นต้น งานพิมพ์ฉลากลักษณะนี้ นิยมใช้กันในอุตสาหกรรมอาหาร และสินค้าที่มีการหมดอายุภายในเวลาไม่เกิน 1 ปี และสินค้านั้นควรเก็บในสถานที่ที่อุณหภูมิต่ำ ฉลากดังกล่าวจึงจะใช้งานได้นาน
เครื่องพิมพ์บาร์โค้ดแบบถ่ายโอนความร้อนโดยตรงไม่ผ่านริบบ้อน จะไม่มีหน่วยใส่ริบบ้อน ดังนั้นเมื่อเลือกซื้อ เครื่องพิมพ์บาร์โค้ด ชนิดนี้แล้วจะไม่สามารถใช้ริบบ้อนในภายหลัง การตัดสินใจเลือกใช้เครื่องพิมพ์แบบนี้ ราคาอาจจะถูกกว่า เครื่องพิมพ์บาร์โค้ด แบบใช้ริบบ้อนประมาณ 10-15%